Oedeemtherapie, lymfedrainage
Oedeem is een vochtophoping in de huid als gevolg van een verminderde afvoer van weefselvocht dat zich in de huid tussen de cellen bevindt.
Lymfestelsel
Het lymfestelsel is een reinigings- en afweersysteem, bestaande uit een netwerk van lymfevaten en lymfeknopen. De lymfevaten nemen weefselvocht op waarin eiwitten, afvalstoffen en schadelijke deeltjes zijn opgelost. De lymfeknopen, die vooral in de liezen, oksels en hals zitten, werken als filters. Schadelijke deeltjes en afvalstoffen worden in de lymfeknopen vernietigd.
Klachten
Oedeem begint vaak met zwelling en een gespannen gevoel van de huid.
De klachten van (lymf)oedeem kunnen zijn:
- pijn
- een vermoeid en zwaar gevoel
- zwelling
- beperkingen in bewegen
- beperkingen in het dagelijks functioneren
Tevens kunnen er klachten ontstaan van de gewrichten en/of voeten en huidafwijkingen zoals jeuk, pigmentafwijkingen, schilfering, huidverruwing en fibrose (verharding van de huid).
Manuele lymfedrainage
Een techniek waarbij de oedeemtherapeut probeert, door een zachte pompende beweging, de vochtopname door de lymfvaten te stimuleren en het functioneren van goede vaten te bevorderen.
Met specifieke handgrepen wordt de eigen beweeglijkheid van het lymfvatensysteem geactiveerd en gestimuleerd wat de afvoermogelijkheden van lymfe doet vergroten. Hierdoor kan er meer lymfe worden afgevoerd. Tevens kan de behandeling worden uitgebreid met bewegings-en ademhalingsoefeningen en eventueel lymfetape.
Om de vooruitgang te kunnen bepalen, wordt de omvang van het oedeem regelmatig gemeten.
De behandeling begint in het halsgebied, bij de terminus, om zo de weg vrij te maken voor lymfe uit andere delen van het lichaam. Vaak zijn er littekens of hardnekkige plekken met verbindweefseling die de lymfafvoer belemmeren. De therapeut zal deze delen met specifieke handgrepen soepel en zacht proberen te maken. Hoe zachter het weefsel des te gemakkelijker de ontstuwing van het oedeemgebied is.
Tijdsduur totale behandeling
Behandeling d.m.v. manuele lymfedrainage gaat door tot het oedeem volledig verdwenen is of binnen de behandeling het best haalbare resultaat is bereikt. Een intensieve start geeft het beste resultaat. De behandelperiode is afhankelijk van de ernst en het soort oedeem. De ernst wordt beïnvloed door de tijdsduur van het bestaande oedeem, het stadium waarin het verkeert en de conditie van de patiënt.